MACAHELA YAŞLILAR ÇOK SESLİ KOROSUNA “YAŞAYAN İNSAN HAZİNELERİ” ÖDÜLÜNÜ DEVLETİN ZİRVESİ TARAFINDAN VERİLDİ.
Devlerin zirvesi; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yaşayan İnsan Hazineleri “Geleceğe Aktarılan Mirasın Temsilcileri”ne ödüllerini verdi.
Yaşayan İnsan Hazineleri “Geleceğe Aktarılan Mirasın Temsilcileri” ödül töreni, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde yapıldı. Törene Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanı sıra Başbakan Binali Yıldırım ve Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı da katıldı. 2008 yılından 2014 yılına kadar 110 unsur Somut Olmayan Kültürel Miras Türkiye Ulusal Envanteri’ne kaydedildi, 20 miras taşıyıcısı Yaşayan İnsan Hazinesi olarak ilan edildi.
“Geleceğe aktarılan mirasın temsilcileri” için 3 Kasım 2016 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda “Yaşayan İnsan Hazinesi” ödül töreni yapıldı. UNESCO tarafından kayıt altına alınan yaşayan insan hazinelerinden “Macahela Yaşlılar Çok Sesli Korosu” na Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım, Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı tarafından ödülleri ve beratları verildi.
Geleneksel çok sesli Gürcü halk müziğini günümüze kadar ulaştıran “Macahela Yaşlılar Çok Sesli Korosu”, “Yaşayan İnsan Hazinesi” UNESCO tarafından kayıt altına alındı.
“Yaşayan İnsan Hazineleri” programı UNESCO’nun “Somut Olmayan Kültür Varlıklarını Koruma Programı” çerçevesinde yürütülen bir “ulusal envanter” çalışması olarak biliniyor. Sözleşme kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca yürütülen Türkiye Ulusal Envanteri çalışmaları ile geleneksel sanatların icrası ve kültürel mirasın aktarılması konularında yüksek bilgi ve beceriye sahip kişiler belirlenerek, “Yaşayan İnsan Hazinesi” olarak kaydediliyor. Yaşayan miraslardan biri olan “Macahela Yaşlılar Çok Sesli Korosu” da kaydedildi ve UNESCO tarafından kayıt altına alındı.
Ayrıca çok sesli şarkı söyleme geleneği temsilcileri Macahel Yaşlılar Korosu da törende mini bir konser verdi.
“Geleceğe aktarılan mirasın temsilcileri” için 3 Kasım 2016 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda “Yaşayan İnsan Hazinesi” ödül töreni yapıldı. UNESCO tarafından kayıt altına alınan yaşayan insan hazinelerinden “Macahela Yaşlılar Çok Sesli Korosu” na Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım, Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı tarafından ödülleri ve beratları verildi. TV’lerden de canlı yayınlanan ödül töreninde Macahel Vakfı yöneticileri, grubun kurucusu İberya Özkan, Bakanlar, Milletvekilleri, Kültür Bakanlığı bürokratları ve UNESCO temsilcileri hazır bulundu. Topluluk, UNESCO’nun 18 Mayıs 2001’de “İnsanlığın Sözlü ve Manevi Mirasının Başyapıtı” olarak ilan ettiği çok sesli Gürcü halk şarkılarını geçmişten geleceğe taşımanın gururunu yaşıyor.
Hamdi Ertürk, UNESCO’nun kararından mutlu: “Babadan atadan gelen bir geleneğimizi dünya mirası olarak kabul etmeleri ve bizleri de yaşayan insan hazinesi olarak görmeleri gurur verici. Ama asıl hazine bizler değil şarkılarımız ve kültürümüzdür. Biz bu kültürü şarkılarımızla yaşatmaya çalışıyoruz. Hepimiz artık yaşlandık; bizler ölünce ardımızdakilerin devam etmesi lazım. Tabi artık yaşam hızlandı, gençler bu şarkıları öğrenmek istemiyor… Zaten çoğu gidiyor topraklardan büyük şehirlere..”
“Macahela Yaşlılar Çok Sesli Korosu”
3.000 yıllık bir geleneğin günümüze ulaşması, çok sesli söylenen Macahel şarkıları… Ya da dereye öykünen adıyla Macahela şarkıları…
Macahela Yaşlılar Çoksesli Korosu’nun yaş ortalaması 68’in üstünde. Koro üyelerinin hiçbiri profesyonel anlamda müzik eğitimi almadan binlerce yıllık geleneği günümüze kadar taşıdılar. Koroyu, Gürcü müzik yönetmeni, araştırmacı İberya Özkan 2001 yılında keşfetti ve grubu oluşturdu. Macahel yöresinden çıkan sanatçı Bayar Şahin ve İberya Özkan büyük emeklerle Macahel’de doğal stüdyo oluşturularak bu eşsiz mirası kaydedip albüm haline getirdi. Koro; Nevzat (88), İsmail (77) , Hamdi Ertürk (69), Muhammet Balcı (69), Cemal Karadeniz (67), Şükrü Cesur (65), Muhittin Gökdemir (54) ve Medeni Altun’dan (53) oluşuyor.
Şarkıları dedelerinden, babalarından duyduklarını anlatan Hamdi Ertürk, “1500 yıllık geçmişe sahip bu şarkılar artık Gürcistan’da bilinmiyor, unutulmuş. Genellikle Gürcistan sınırına yakın dağlık yörelerde yaşayan Gürcü asıllı halkın şarkılarıdır bunlar. Günlük yaşamı anlatır. Macahel şarkıları halkın bir araya geldiği hemen her ortamda söylenir. Köy imecelerinde, doğum, düğün, sünnet ve eğlencelerde söylenir. Özellikle de gelin alma ya da getirme esnasında yol boyunca bu şarkılar seslendirilir. Bizim şarkılarda bir kişi şarkının ana ezgisini söylemeye başlar, bir diğer kişi “bani” denilen ikinci bir ezgiyle ona eşlik eder. Ana ezgi şarkıya eşlik eden kişilerin banileriyle çoksesli bir hal alıyor. Anonim olan bu şarkıları biz erkekler çalgısız söyleriz. Şarkılarımızın dili de Gürcüce’dir” diyor.
Yıllardır düğünlerde, imecelerde, tarla ve bahçelerde Macahelliler tarafından söylenegelen çok sesli halk şarkıları artık yurt içinde ve yurt dışında tanınıyor.
Ödül Törenine Macahel Eğitim Kültür ve Dayanışma Vakfı yönetim kurulu ve Mütevelli heyet üyelerinden (sağdan sola) Erdal Küçük, Süleyman Köse, Salih Yıldız, Bahattin Sarı, Köyler Birliği Başkanı Olgun Yavuz, Dr. Veysel Yılmaz, Yaşar Yıldırım, Orhan Yavuz, Nihat Özder, Mehmet Cesur, Bayar Şahin, Camili Muhtarı Altan Gülbin katıldılar.
UNESCO tarafından 2003 yılında kabul edilen ve Türkiye’nin 2006 yılında taraf olduğu Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğünce envanter çalışmaları yürütülüyor. Türkiye’nin Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri ve Yaşayan İnsan Hazineleri Ulusal Envanteri olmak üzere iki tür ulusal envanteri bulunuyor. Yaşayan İnsan Hazineleri Türkiye Ulusal Envanteri’ne kayıt için gelen teklifler Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan Somut Olmayan Kültürel Miras Uzmanlar Komisyonunda değerlendiriliyor. Bakanlık makamından alınan onay ile envantere kaydedilmeleri kesinleşen Yaşayan İnsan Hazineleri bir tören ile kamuoyuna duyuruluyor. Yaşayan İnsan Hazineleri “Somut olmayan kültürel mirasın belli unsurlarını yeniden oluşturmak ve yorumlamak açısından gerekli bilgi ve beceriye yüksek düzeyde sahip kişiler” olarak tanımlanıyor.
Ankara, 3 Kasım 2016
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.